Seizoenen in de Weerribben 

Een wereld van verschil, zo zou je de seizoenen in de Weerribben kunnen noemen.

In het voorjaar is alles jong, groen en fris. Steeds meer gekwetter en getwitter van moerasvogels die terugkeren van hun winterverblijf in Zuid-Europa of Afrika. Heerlijk genieten van de lentezon terwijl een jodelende wulp, rietzanger en kleine karekiet zich laten horen. Ja, de lente is begonnen.

De zomer brengt een heel andere dynamiek en kleur. Het riet groeit gestaag, soms wel 10 cm per dag. Het hoge riet verandert de Weerribben weer in een groen labyrint. De drukte begint: toeristen en bewoners bevolken de vaar- en kanoroutes, fietspaden raken voller en de zitbankjes zijn bezet. Genieten van de bloeiende waterlelies in t’ Heers, de gele lis langs de oevers en het kleine witte bloempje van de krabbenscheer in de trekgaten. Kijk omhoog en je ziet zwermen libellen, achternagezeten door een boomvalk. Libellen en waterjuffers met prachtige namen zoals de groene glazenmaker, sierlijke witsnuitlibel en de blauwe breedscheenjuffer zweven door de lucht. En wat te denken van de grote vuurvlinder een van de iconen van de Weerribben? Zeldzaam en uniek in de wereld. De purperreiger maakt het kleurenpalet compleet. Met zijn purperkleurige verenkleed is hij vaak te spotten bij dichtgegroeide trekgaten. Storingsgevoelig zijn ze wel, dus houdt afstand.

De herfst kondigt zich aan met de roodbruin verkleurde bladeren van de grote waterzuring en de rode bessen van de lijsterbes. Het bootjesvolk trekt zich terug, varend over de Kalenbergergracht op weg naar de winterstalling. Maar dat betekent niet dat de Weerribben minder mooi wordt, integendeel. Eigenlijk is de herfst het gouden uur om, met de steeds lager staande zon, het mooiste moment om foto’s van het landschap te maken. 

De rust keert terug, en de Weerribben is weer van de rietsnijders. Vanaf half december, wanneer het blad van de rietstengels valt, trotseren zij weer en wind om het goudgele riet te oogsten. In het kaalgeschoren rietland waant de roerdomp zich veilig dankzij zijn schutkleur. Sporen van de otter worden weer zichtbaar; op verschillende plekken vind je otterpoep, waarmee ze communiceren met soortgenoten. Met een beetje geluk kun je op een winterdag zijn pootafdrukken volgen in de sneeuw of de luchtbellen onder het ijs zien die hij achterlaat op zoek naar een visje.

Welkom in de Weerribben!

Reeën spotten in het voorjaar, heerlijk om te mogen genieten van al het nieuwe leven. De moerasvogels komen terug van hun winterverblijf uit Afrika. De eerste dotterbloemen kleuren de kaalgeschoren rietlanden geel. En de reeën laten zich volop zien. Over reeën gesproken, vaak denken mensen dat de reeën alleen in de bossen van de Veluwe of in die van Drenthe voorkomen, maar dat is niet zo. Reeën kun je overal tegenkomen zelfs op een industrieterrein waar een beetje groen, dekking en rust is, loopt er wel eens één rond te stappen. In het moeras van het Nationaal Park Weerribben-Wieden kun je ze in alle uithoeken spotten.

In de Weerribben komen ongeveer 300 a 350 reeën voor. Jaarlijks gaan de boswachters van Staatsbosbeheer, vrijwilligers en de jagers van de wildbeheereenheid op pad om de reeënpopulatie tellen.

Dit gebeurt altijd eind maart begin april. Opgedeeld in groepjes gaan de deelnemers op pad met een bootje en/of auto en tellen we de aanwezige reeën in de verschillende telgebieden. Om een goed beeld te krijgen van de aanwezige populatie tellen we drie keer achter elkaar hetzelfde gebied. We beginnen met de avondtelling, de volgende morgen, een ochtendtelling en daarna 's avond weer een telling.

De reden dat we het op deze manier doen is dat je dan de grootste kans hebt om de juiste aantallen in kaart kan brengen. Ja, waar let je nou op als je echt het ree wil zien. Als boswachter kom je natuurlijk vaker in je gebied en weet je ongeveer waar ze voorkomen. Maar toch is zo’n telronde altijd weer afwachten. Het weer kan van invloed zijn of ze zich wel of niet laten zien. Als het nat, guur en koud is blijven ze vaak in de beschutting van het bos staan.  Als het warm en mooi weer is blijven ze vaak lekker liggen herkauwen in het gras of riet en steekt hun kop en/of gewei net boven het maaiveld uit. Dus goed speuren met je verrekijker over de velden is een must, want je ziet ze gauw over het hoofd.  Als we ze zien dan kijken we of het een geit of bok is.  Aan de bouw van het lichaam kun je inschatten of het een jong of een ouder dier is. Wel of geen gewei geeft aan of het om een bok of geit gaat. Ook aan de spiegel van het ree kun je zien of het en mannetje of een vrouwtje betreft. Het vrouwtje bedekt de spiegel (de witte achterkant) met een wit schortje. De bok kun je herkennen aan het penseel (geslachtsorgaan). 

Reeën hebben rust, ruimte en voedsel nodig. Voedsel is er genoeg in de Weerribben, ze eten blaadjes knopjes van struiken en bomen, sappige grasprietjes, kruiden, mossen en paddenstoelen. Het zijn echte knabbelaars, ze eten de hele dag door. Reeën zijn voornamelijk 's nachts en in de vroege ochtend actief. De kans om ze te zien is dan het grootst. Als de mens ontwaakt trekken ze zich terug en zoeken de rust en dekking op. De eerste reekalfjes worden in mei geboren. Soms laat moeder de geit haar kalfje alleen, opgejaagd door een loslopende hond drukt ze het jonge kalfje tegen de grond en vlucht ze weg.

Als u als bezoeker zo’n bambi tegenkomt, niet aanraken, lekker laten liggen. Moeder is altijd in de buurt. Wat wel van belang is dat u de honden aan de lijn houd, niet alleen in het voorjaar maar het jaar rond.

Staatsbosbeheer organiseert ieder voorjaar speciale reeënexcursies. Voor meer informatie kunt u terecht bij Buitencentrum De Weerribben, Hoogeweg 27 in Ossenzijl of op de website van Staatsbosheer. 

Boswachter 
Egbert Beens